ارزیابی پتروفیزیکی سازند سروک در میدان نفتی آزادگان با استفاده از داده های چاه نگاری

میدان نفتی آزادگان با حجم در جای نفت بالغ بر 33 میلیارد بشکه و وسعتی در حدود 900 کیلومتر مربع، از جمله میادین فوق عظیم نفتی در حال توسعه جهان، در 80 کیلومتری جنوب غرب اهواز واقع شده است. بالای 80 درصد نفت این میدان در مخزن سروک با لیتولوژی کربناته قرار دارد. مطالعات پتروفیزیکی در مخازن نفتی کربناته به دلیل متغیر و غیرقابل پیش بینی بودن خصوصیات پتروفیزیکی این مخازن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه مخزن سروک در میدان نفتی آزادگان مورد بررسی پتروفیزیکی و ژئوشیمیایی قرار گرفته است. هدف این پژوهش، مطالعه ژئوشیمیایی نفت مخزن سروک، همراه با بررسی روند تغییرات پارامترهای اساسی پتروفیزیکی نظیر حجم شیل، تخلخل کل، تخلخل مفید، اشباع آب، حجم هیدروکربن قابل جابجایی، سطوح تماس سیالات و در نهایت زون بندی این مخزن می باشد. بر این اساس جهت بهینه سازی اشباع آب و تخلخل مفید محاسبه شده بطور هم زمان دو روش ارزیابی قطعی و احتمالی استفاده گردید و ضمن مقایسه مقادیر بدست آمده، روش احتمالی بعنوان ابزار تفسیر استفاده گردید. اشباع آب با روش های مختلف محاسبه و مشخص شد که در زون های با حجم شیل بالا روش ایندونزیا نسبت به روش آرچی مقادیر دقیق تری را ارائه می نماید ولی پاسخ این دو روش در زون های تمیز یکسان است. جهت بدست آوردن مقدار بهینه ضریب سیمان شدگی در فرمول آرچی، بطور هم زمان از سه روش پیکت، شل و بورآیی استفاده گردید و ضمن مقاسیه مقادیر بدست آمده روش بورآیی انتخاب گردید. نکته مهم در این پژوهش انجام آنالیز حساسیت سنجی جهت بررسی تاثیر حدود برش برای تخلخل و اشباع آب در میدان مورد مطالعه می باشد که برخلاف master development plan (mdp) ارائه شده جهت توسعه این میدان (حدود برش را به صورت یکجا برای کل میدان حساب می کند)، بصورت ناحیه ای محاسبه گردید و در نهایت نتایج حاصله منجر به تولید صیانتی از این مخزن خواهد شد. با مطالعه نمودارهای پتروفیزیکی و نتایج آزمایش مکرر سازند، سطح تماس آب و نفت در عمق 2893.5 متری و گرادیان فشار نفت و آب به ترتیب معادل 0.394 و 0.51 پام بر فوت (psi/ft) تعیین شد. براساس نسبت dbt/phen و c29/c30 hopane نفت های موجود در مخزن سروک در یک محیط دریایی از سنگ های با لیتولوژی کربناتی منشأ گرفته اند. نسبت های sterane/hopane و terrigenous/aqueous ratio (tar) مخلوطی از مواد آلی جلبکی و باکتریایی را در محیط ته نشینی سنگ های منشأ نشان می دهند هر چند در بخش های شمالی میدان میزان مشارکت مواد آلی باکتریایی افزایش می یابد. مطالعات سنی نفت ها با استفاده از نمودار ایزوتوپ 13c در برابر pr/ph و بیومارکرهای مختلف مانند تری سیکلیک ترپان و الئنان سنگ های منشأ قدیمی تر از کرتاسه را معرفی می کند. استفاده از نسبت های به دست آمده بر مبنای واکنش های ایزومریزاسیون و اپیمریزاسیون استران های c29 و هوپان c32 برای تعیین بلوغ نشان می دهد نفت مخزن سروک در اوایل پیک زایش نفت (peak oil window) قرار گرفته است. در نهایت براساس پارامترهای محاسبه شده سازند سروک به 13 زون تقسیم شد و از میان آنها زون های 3، 5 و 6 بهترین زون¬های مخزنی معرفی شدند. ضخامت مفید، میانگین تخلخل مفید، میانگین اشباع آب و نسبت ضخامت مفید به کل برای هر زون محاسبه گردید و براساس نتایج حاصل روند میانگین اشباع آب از جنوب به شمال میدان افزایش و روند میانگین تخلخل مفید از جنوب به شمال میدان کاهش نشان می دهد. براساس داده¬های ژئوشیمیایی نفت مخزن سروک از سنگ¬های منشائی با لیتولوژی کربناته و به سن قدیمی تر از کرتاسه بوجود آمده¬اند.